Phân tích hộp số tự động trên ô tô
Các xe được trang bị hộp số tự động hiện nay có thể giúp người lái thoải mái hơn hộp số sàn vì các bánh răng trong hộp số tự động chuyển số tuỳ thuộc vào tốc độ xe và mức đạp bàn đạp ga như vậy người lái sẽ không phải suy nghĩ khi nào cần lên số hay xuống số cả, đặc biệt hộp số tự động không có chân côn trên xe.
Tạo ra các cấp tỉ số truyền phù hợp nhằm thay đổi mômen xoắn từ động cơ đến các bánh xe chủ động phù hợp với mômen cản luôn thay đổi và nhằm tận dụng tối đa công suất của động cơ.
Giúp cho xe thay đổi chiều chuyển động.
Đảm bảo cho xe dừng tại chỗ mà không cần tắt máy hoặc tách ly hợp.
Những ưu, nhược điểm của hộp số tự động
Nó làm giảm mệt mỏi cho lái xe bằng cách loại bỏ các thao tác cắt ly hợp và thường xuyên phải chuyển số.
Nó chuyển số một cách tự động và êm dịu tại các tốc độ thích hợp với chế độ lái xe do vậy giảm bớt cho lái xe sự cần thiết phải thành thạo các kỹ thuật lái xe khó khăn và phức tạp như vận hành ly hợp.
Nó tránh cho động cơ và dòng dẫn động khỏi bị quá tải, do nó nối chúng bằng thuỷ lực (qua biến mô) tốt hơn so với nối bằng cơ khí.
Giá trị bán lại của xe đã qua sử dụng lắp số tự động cao hơn các loại xe sử dụng hộp số khác
Nhược điểm
Đem lại cảm giác nhàm chán, không thú vị cho người lái xe, nhanh mòn và hỏng hơn nên cần được bảo hành nhiều hơn, tốn kém hơn so với các loại hộp số khác.
Phân loại hộp số tự động
Hộp số có cấp (AMT và AT), loại AT được sử dụng rộng rãi
Hộp số tự động vô cấp CVT (truyền động bằng đây đai kim loại).
Kết cấu của hộp số tự động
Có 3 phần chính
Bộ biến mô
Kết cấu của bộ biến mô
Bánh bơm
Bánh bơm được bố trí nằm trong vỏ bộ biến mô và nối với trục khuỷu qua đĩa dẫn động. Nhiều cánh hình cong được lắp bên trong bánh bơm. Một vòng dẫn hướng được lắp trên mép trong của các cánh để đường dẫn dòng dầu được êm.
Bánh Tuabin
Rất nhiều cánh được lắp lên bánh tuabin giống như trường hợp bánh bơm. Hướng cong của các cánh này ngược chiều với hướng cong của cánh của bánh bơm. Bánh tua bin được lắp trên trục sơ cấp của hộp số sao cho các cánh bên trong nó nằm đối diện với các cánh của bánh bơm với một khe hở rất nhỏ ở giữa
Stato
Stato nằm giữa bánh bơm và bánh tua bin. Qua khớp một chiều nó được lắp trên trục stato và trục này được cố định trên vỏ hộp số.
Dòng dầu trở về từ bánh tua bin vào bánh bơm theo hướng cản sự quay của bánh bơm. Do đó, stato đổi chiều của dòng dầu sao cho nó tác động lên phía sau của các cánh trên bánh bơm và bổ sung thêm lực đẩy cho bánh bơm do đó làm tăng mômen.
Khớp một chiều bao gồm
Vòng ngoài.
Vòng trong.
Các con lăn được lắp ở giữa.
Nhiệm vụ của bộ biến mô
Làm tăng mômen xoắn do động cơ tạo ra.
Đóng vai trò như một ly hợp thủy lực truyền (hay không truyền) mômen xoắn của động cơ đến hộp số đến hợp số.
Hấp thụ các dao dộng xoắn của động cơ và hệ thống truyền lực.
Có tác dụng như bánh đà để làm cân bằng chuyển động quay của động cơ
Dẫn động bơm dầu của hệ thống điều khiển thủy lực.
Bộ bánh răng hành tinh
Đây là bộ phận quan trọng nhất của hộp số, được đặt sau bộ biến mô
Kết cấu của bộ bánh răng hành tinh
Bánh răng định tinh (còn gọi là bánh răng trung tâm hay bánh răng mặt trời) nằm ở giữa.
Các bánh răng hành tinh nhỏ ăn khớp và xoay quanh bánh răng mặt trời, được lắp với một giá đỡ.
Cuối cùng là vòng răng ngoài bao quanh và ăn khớp với các bánh răng hành tinh nhỏ.
Nhiệm vụ của bộ bánh răng hành tinh
Cung cấp một vài tỷ số truyền bánh răng để đạt được mômen và tốc độ quay phù hợp với các chế độ chạy xe và điều khiển của lái xe.
Cung cấp bánh răng đảo chiều để chạy lùi.
Cung cấp vị trí số trung gian để cho phép động cơ chạy để cho phép động cơ chạy không tải
Bộ điều khiển thủy lực
Bơm dầu
Bơm dầu được dẫn động từ bộ biến mô (động cơ) để cung cấp áp suất thuỷ lực cần thiết cho sự vận hành của hộp số tự động.
Van điều áp sơ cấp
Van điều áp sơ cấp điều chỉnh áp suất thuỷ lực (áp suất chuẩn) tới từng bộ phận phù hợp với công suất động cơ để tránh tổn thất công suất bơm.
Van điều áp thứ cấp
Van này điều chỉnh áp suất bộ biến mô và áp suất bôi trơn. Lực căng của lò xo trong van có tác dụng theo hướng lên trên, trong khi đó áp suất biến mô có tác dụng ấn van xuống dưới, sự cân bằng của hai lực này sẽ điều chỉnh áp suất dầu của bộ biến mô và áp suất bôi trơn
Van bướm ga và van cắt giảm áp
Van bướm ga tạo ra áp suất bướm ga tuỳ theo góc độ của bàn đạp ga thông qua cáp bướm ga và cam bướm ga.
Van cắt giảm áp điều chỉnh áp suất cắt giảm áp tác động lên van bướm ga, và được kích hoạt do áp suất ly tâm và áp suất bướm ga.
Van điều khiển bộ tích năng
Van điều khiển bộ tích năng làm giảm rung động khi vào số
Van điều khiển bướm ga
Van này tạo ra áp suất điều biến bướm ga.
Van hãm bộ điều áp
Van hãm bộ điều áp làm ổn định áp suất thủy lực tác dụng lên van chuyển số
Van ly tâm
Nó cân bằng áp suất chuẩn từ van điều khiển và lực ly tâm của khối lượng ly tâm để tạo ra áp suất ly tâm tương ứng với tốc độ xe.
VAN khóa biến mô và van tín hiệu khóa biến mô
Van tín hiệu khóa biến mô cảm nhận áp suất ly tâm và xác định thời điểm khóa biến mô bằng việc điều khiển áp suất tác dụng lên van rơle khóa biến mô thông qua áp suất tín hiệu. Van rơle khóa biến mô sẽ đảo ngược dòng dầu chảy qua bộ biến mô (ly hợp khóa biến mô) phụ thuộc vào áp suất tín hiệu từ van tín hiệu.
Nhiệm vụ của bộ điều khiển thủy lực
Tạo ra áp suất thủy lực
Điều chỉnh áp suất thủy lực
Chuyển các số ( làm cho li hợp và phanh hoạt động)
Một số nguyên nhân và hư hỏng của hộ số tự động
Cần kiểm tra và thay dầu bôi trơn hộp số đúng thời hạn và theo đúng loại dầu hộp số của từng hãng xe vì dầu bôi trơn hộp là nguyên nhân chính gây gây nên các hư hỏng và ảnh hưởng trực tiếp tới độ bền của hộp số.
Các hư hỏng như
Chảy dầu: trên hộp số tự động có thể xảy ra chảy dầu ở hai vị trí là đầu hộp số và phớt láp. Ở đầu hộp số, do gioăng bị lão hóa, phớt bị cong vênh do va chạm hoặc do tháo lắp. Ở phớt láp, do trong quá trình sử dụng bị mòn, thoái hóa biến chất hoặc có thể bị rách do trong quá trình tháo lắp không chuẩn.
Rung giật: xe có hiện tượng rung giật trong quá trình sử dụng hoặc có tiếng kêu phát ra từ hộp số. Hiện tượng này xảy ra do các chi tiết như bánh răng hành tinh, đai (trong hộp số CVT), vi sai (vi sai chống trượt bị rỗ đầu trục), các đĩa ma sát bị mòn gây nên va đập và trượt cơ khí.
Tốc độ xe không phù hợp với tốc độ của động cơ. Tức là, khi ga lớn nhưng xe di chuyển rất chậm, xe yếu, không đạt tốc độ cao do đĩa ma sát bị mòn, cháy, các van điện từ bị hỏng ở một hoặc nhiều cấp số nào đó.
Xe không di chuyển được do hỏng khớp một chiều hoặc cánh tua-bin trong biến-mô. Trường hợp rất ít hư hỏng nhưng khi hư hỏng thì phải thay cả bộ luôn chứ không thể sửa hoặc thay thế chi tiết được.
Chúc các cụ có một ngày làm việc tốt nhất ạ.
Chức năng của hộp số tự động Tạo ra các cấp tỉ số truyền phù hợp nhằm thay đổi mômen xoắn từ động cơ đến các bánh xe chủ động phù hợp với mômen cản luôn thay đổi và nhằm tận dụng tối đa công suất của động cơ.
Giúp cho xe thay đổi chiều chuyển động.
Đảm bảo cho xe dừng tại chỗ mà không cần tắt máy hoặc tách ly hợp.
Những ưu, nhược điểm của hộp số tự động
Ưu điểmNó làm giảm mệt mỏi cho lái xe bằng cách loại bỏ các thao tác cắt ly hợp và thường xuyên phải chuyển số.
Nó chuyển số một cách tự động và êm dịu tại các tốc độ thích hợp với chế độ lái xe do vậy giảm bớt cho lái xe sự cần thiết phải thành thạo các kỹ thuật lái xe khó khăn và phức tạp như vận hành ly hợp.
Nó tránh cho động cơ và dòng dẫn động khỏi bị quá tải, do nó nối chúng bằng thuỷ lực (qua biến mô) tốt hơn so với nối bằng cơ khí.
Giá trị bán lại của xe đã qua sử dụng lắp số tự động cao hơn các loại xe sử dụng hộp số khác
Nhược điểm
Đem lại cảm giác nhàm chán, không thú vị cho người lái xe, nhanh mòn và hỏng hơn nên cần được bảo hành nhiều hơn, tốn kém hơn so với các loại hộp số khác.
Phân loại hộp số tự động
Hộp số có cấp (AMT và AT), loại AT được sử dụng rộng rãi
Hộp số tự động vô cấp CVT (truyền động bằng đây đai kim loại).
Kết cấu của hộp số tự động
Có 3 phần chính
Bộ biến mô
Bánh bơm
Bánh bơm được bố trí nằm trong vỏ bộ biến mô và nối với trục khuỷu qua đĩa dẫn động. Nhiều cánh hình cong được lắp bên trong bánh bơm. Một vòng dẫn hướng được lắp trên mép trong của các cánh để đường dẫn dòng dầu được êm.
Bánh Tuabin
Rất nhiều cánh được lắp lên bánh tuabin giống như trường hợp bánh bơm. Hướng cong của các cánh này ngược chiều với hướng cong của cánh của bánh bơm. Bánh tua bin được lắp trên trục sơ cấp của hộp số sao cho các cánh bên trong nó nằm đối diện với các cánh của bánh bơm với một khe hở rất nhỏ ở giữa
Stato
Stato nằm giữa bánh bơm và bánh tua bin. Qua khớp một chiều nó được lắp trên trục stato và trục này được cố định trên vỏ hộp số.
Dòng dầu trở về từ bánh tua bin vào bánh bơm theo hướng cản sự quay của bánh bơm. Do đó, stato đổi chiều của dòng dầu sao cho nó tác động lên phía sau của các cánh trên bánh bơm và bổ sung thêm lực đẩy cho bánh bơm do đó làm tăng mômen.
Khớp một chiều bao gồm
Vòng ngoài.
Vòng trong.
Các con lăn được lắp ở giữa.
Nhiệm vụ của bộ biến mô
Làm tăng mômen xoắn do động cơ tạo ra.
Đóng vai trò như một ly hợp thủy lực truyền (hay không truyền) mômen xoắn của động cơ đến hộp số đến hợp số.
Hấp thụ các dao dộng xoắn của động cơ và hệ thống truyền lực.
Có tác dụng như bánh đà để làm cân bằng chuyển động quay của động cơ
Dẫn động bơm dầu của hệ thống điều khiển thủy lực.
Bộ bánh răng hành tinh
Đây là bộ phận quan trọng nhất của hộp số, được đặt sau bộ biến mô
Kết cấu của bộ bánh răng hành tinh
Bánh răng định tinh (còn gọi là bánh răng trung tâm hay bánh răng mặt trời) nằm ở giữa.
Các bánh răng hành tinh nhỏ ăn khớp và xoay quanh bánh răng mặt trời, được lắp với một giá đỡ.
Cuối cùng là vòng răng ngoài bao quanh và ăn khớp với các bánh răng hành tinh nhỏ.
Nhiệm vụ của bộ bánh răng hành tinh
Cung cấp một vài tỷ số truyền bánh răng để đạt được mômen và tốc độ quay phù hợp với các chế độ chạy xe và điều khiển của lái xe.
Cung cấp bánh răng đảo chiều để chạy lùi.
Cung cấp vị trí số trung gian để cho phép động cơ chạy để cho phép động cơ chạy không tải
Bộ điều khiển thủy lực
Kết cấu và chức năng các bộ phậnBơm dầu
Bơm dầu được dẫn động từ bộ biến mô (động cơ) để cung cấp áp suất thuỷ lực cần thiết cho sự vận hành của hộp số tự động.
Van điều áp sơ cấp
Van điều áp sơ cấp điều chỉnh áp suất thuỷ lực (áp suất chuẩn) tới từng bộ phận phù hợp với công suất động cơ để tránh tổn thất công suất bơm.
Van điều áp thứ cấp
Van này điều chỉnh áp suất bộ biến mô và áp suất bôi trơn. Lực căng của lò xo trong van có tác dụng theo hướng lên trên, trong khi đó áp suất biến mô có tác dụng ấn van xuống dưới, sự cân bằng của hai lực này sẽ điều chỉnh áp suất dầu của bộ biến mô và áp suất bôi trơn
Van bướm ga và van cắt giảm áp
Van bướm ga tạo ra áp suất bướm ga tuỳ theo góc độ của bàn đạp ga thông qua cáp bướm ga và cam bướm ga.
Van cắt giảm áp điều chỉnh áp suất cắt giảm áp tác động lên van bướm ga, và được kích hoạt do áp suất ly tâm và áp suất bướm ga.
Van điều khiển bộ tích năng
Van điều khiển bộ tích năng làm giảm rung động khi vào số
Van điều khiển bướm ga
Van này tạo ra áp suất điều biến bướm ga.
Van hãm bộ điều áp
Van hãm bộ điều áp làm ổn định áp suất thủy lực tác dụng lên van chuyển số
Van ly tâm
Nó cân bằng áp suất chuẩn từ van điều khiển và lực ly tâm của khối lượng ly tâm để tạo ra áp suất ly tâm tương ứng với tốc độ xe.
VAN khóa biến mô và van tín hiệu khóa biến mô
Van tín hiệu khóa biến mô cảm nhận áp suất ly tâm và xác định thời điểm khóa biến mô bằng việc điều khiển áp suất tác dụng lên van rơle khóa biến mô thông qua áp suất tín hiệu. Van rơle khóa biến mô sẽ đảo ngược dòng dầu chảy qua bộ biến mô (ly hợp khóa biến mô) phụ thuộc vào áp suất tín hiệu từ van tín hiệu.
Nhiệm vụ của bộ điều khiển thủy lực
Tạo ra áp suất thủy lực
Điều chỉnh áp suất thủy lực
Chuyển các số ( làm cho li hợp và phanh hoạt động)
Một số nguyên nhân và hư hỏng của hộ số tự động
Cần kiểm tra và thay dầu bôi trơn hộp số đúng thời hạn và theo đúng loại dầu hộp số của từng hãng xe vì dầu bôi trơn hộp là nguyên nhân chính gây gây nên các hư hỏng và ảnh hưởng trực tiếp tới độ bền của hộp số.
Các hư hỏng như
Chảy dầu: trên hộp số tự động có thể xảy ra chảy dầu ở hai vị trí là đầu hộp số và phớt láp. Ở đầu hộp số, do gioăng bị lão hóa, phớt bị cong vênh do va chạm hoặc do tháo lắp. Ở phớt láp, do trong quá trình sử dụng bị mòn, thoái hóa biến chất hoặc có thể bị rách do trong quá trình tháo lắp không chuẩn.
Rung giật: xe có hiện tượng rung giật trong quá trình sử dụng hoặc có tiếng kêu phát ra từ hộp số. Hiện tượng này xảy ra do các chi tiết như bánh răng hành tinh, đai (trong hộp số CVT), vi sai (vi sai chống trượt bị rỗ đầu trục), các đĩa ma sát bị mòn gây nên va đập và trượt cơ khí.
Tốc độ xe không phù hợp với tốc độ của động cơ. Tức là, khi ga lớn nhưng xe di chuyển rất chậm, xe yếu, không đạt tốc độ cao do đĩa ma sát bị mòn, cháy, các van điện từ bị hỏng ở một hoặc nhiều cấp số nào đó.
Xe không di chuyển được do hỏng khớp một chiều hoặc cánh tua-bin trong biến-mô. Trường hợp rất ít hư hỏng nhưng khi hư hỏng thì phải thay cả bộ luôn chứ không thể sửa hoặc thay thế chi tiết được.
Chúc các cụ có một ngày làm việc tốt nhất ạ.
Không có nhận xét nào:
Đăng nhận xét