Phân tích tìm hiểu hệ thống làm mát trên động cơ ô tô

Nhu cầu của việc làm mát động cơ

​

Nhiệt độ trong buồng đốt của động cơ đốt trong là rất lớn dẫn tới các bộ phận của động cơ trở nên rất nóng do đó động cơ phải được làm mát
Nhiệt độ các chi tiết máy cao sẽ gây ra các hậu quả xấu sau đây:

+ Phụ tải nhiệt của các chi tiết máy lớn, làm giảm sức bền, độ cứng vững và tuổi thọ của chúng.

+ Do nhiệt độ cao, độ nhớt của dầu bôi trơn giảm nên tổn thất ma sát tăng.

+ Có thể gây kẹt bó pittông trong xylanh do hiện tượng giãn nở nhiệt.

+ Giảm hệ số nạp.

+ Đối với động cơ xăng, dễ phát sinh hiện tượng cháy kích nổ.
Vai trò của hệ thống làm mát

Hệ thống làm mát giữ cho động cơ ở nhiệt độ làm việc hiệu quả nhất phù hợp với mọi chế độ tải trọng của động cơ. Khi động cơ vừa khởi động lúc này động cơ đang lạnh hệ thống làm mát có nhiệm vụ giữ nhiệt cho động cơ, còn khi động cơ nóng hệ thông có nhiệm vụ tản nhiệt cho động cơ. 

Phân loại hệ thống làm mát
Hệ thống làm mát bằng gió
Hệ thống làm mát bằng nước 
Một số bộ phận chính của hệ thống làm mát bằng nước dùng cho ô tô

1 Két nước 2 Bình chứa 3 Nắp két nước 4 Quạt làm mát 5 Bơm nước 6 Van hằng nhiệt​

Két nước

​

Có nhiệm vụ làm nguội nước có nhiệt độ cao, nước làm mát trong két trở nên nguội đi khi đi qua các ống tản nhiệt của nó tiếp xúc với luồng không khí tạo bởi quạt làm mát và luồng không khí tạo bởi sự chuyển động của xe

Cấu tạo két nước: ngăn trên chứa nước nóng, ngăn dưới chứa nước nguội và giàn ống truyền nhiệt nối ngăn trên và ngăn dưới với nhau. Để tăng hệ số truyền nhiệt, phía sau két nước thường được bố trí quạt gió để hút gió đi qua giàn ống truyền nhiệt (gồm các ống và lá tản nhiệt).

Bình nước phụ (bình giãn nở): 

​

- Hầu hết các hệ thống làm mát đều có bình nước phụ riêng biệt hay bình giãn nở. Nó được đổ nước làm mát ở một mức nào đó (không đầy) và nối với phần tràn của két nước bằng ống mềm. Khi động cơ nóng, nước làm mát dãn nở đầy và chảy tới bình nước phụ. Khi động cơ nguội, nước làm mát co lại. Điều này làm tăng không gian trống trong hệ thống làm mát, khi đó nước làm mát từ bình nước phụ chảy về két làm mát.

Quạt nước:

​

Khi xe đứng yên và vận tốc thấp động cơ sẽ bị quá nhiệt quạt nước có nhiệm vụ tạo và hướng lượng không khí vào két nước ngăn cản sự qúa nhiệt của động cơ
Quạt nước có thể dẫn động bằng trục cơ hoặc một mô tơ điện riêng.

Bơm nước: 

​

Trong hệ thống làm mát bằng nước, bơm nước có nhiệm vụ cung cấp nước cho hệ thống làm mát với lưu lượng và áp suất nhất định, nó được gắn phía trước động cơ. Bơm nước dùng trong các loại động cơ ô tô thường là bơm đẩy dẫn động bởi dây cudoa từ puly trục khuỷu.

Van hằng nhiệt: 

​

Là một bộ phận nhằm hâm nóng động cơ nhanh chóng và điều khiển nhiệt độ của nước làm mát, nó được đặt trong khoang giữa két nước và động cơ

Hoạt động:

- Khi nhiệt độ nước làm mát chưa cao, van hằng nhiệt đóng van ra két nước, mở đường xuống bơm, nước quay trở về bơm và tiếp tục đi vào động cơ để làm mát cho động cơ đến khi đạt nhiệt độ cần thiết

- Khi động cơ nóng đến nhiệt độ nhất định, van hằng nhiệt mở dần để đưa nước ra két nước làm mát và van chỉ mở hoàn toàn khi nước đạt tới nhiệt độ quy định

- Tại két làm mát nước tỏa nhiệt cho không khí, nguội đi và lại được bơm đưa vào động cơ tiếp tục làm mát.
Những hư hỏng thường gặp ở hệ thống làm mát trên xe ô tô

​

Quạt giải nhiệt hỏng:

Quạt giải nhiệt sử dụng lâu ngày, chịu tác động của nhiệt độ cao nên lớp keo cách điện sẽ chảy và làm motor quạt bị hư, cánh quạt bằng nhựa cũng có thể giòn và bị gãy, vỡ làm quạt khong đồng tâm và không sử dụng được. Khi quạt bị hư ta nên thay thế quạt giải nhiệt mới phù hợp.


Ống dẫn nước rò rỉ:

Ống dẫn nước được làm bằng cao su và lâu ngày sẽ bị chai, giòn gây rò rỉ làm hao hụt nước làm mát dẫn đến thiếu nước giải nhiệt cho động cơ. Nên thay ống dẫn nước mới khi có hiện tượng này.



Hỏng van hằng nhiệt:

Van hằng nhiệt giúp điều khiển dòng nước giải nhiệt qua két làm mát khi nhiệt độ tăng cao và giữ lượng nước đó trong máy khi chưa đủ nóng để tiếp tục hấp thụ nhiệt. Van hằng nhiệt bị hỏng sẽ không thể tự động mở được khi nhiệt độ nước tăng cao, làm nước không lưu thông qua két làm mát và nhiệt độ động cơ sẽ tăng mau, có thể gây hư hỏng nặng. Khi van hằng nhiệt bị hư, bạn nên thay thế ngay van mới.



Hỏng bơm nước:

Bơm nước có nhiệm vụ luân chuyển dòng coolant trong hệ thống làm mát. Hư hỏng bơm sẽ khiến dòng nước không lưu thông được và làm động cơ nóng. Bơm nước thường có tuổi thọ khá cao: khoảng 100.000 dặm (~ 161.000km) nhưng nó cũng có thể hư hỏng sớm hơn. Khi bơm bị hư bạn phải thay thế để đảm bảo quá trình hoạt động của động cơ.



Két nước bị nghẹt:

Két nước được cấu tạo từ những đường ống nhỏ hẹp và qua quá trình sử dụng lâu ngày các cặn gỉ sẽ tích lũy làm nghẹt dòng. Khi đó dòng nước sẽ không được thông suất trong két làm mát khiến nước không giải nhiệt được tốt, tăng áp lực trên các dòng và dễ gây rò rỉ. Trường hợp này bạn hãy kiểm tra bằng việc súc két nước và nên thông két nước nếu có hiện tượng nghẹt để đảm bảo cho việc giải nhiệt của két nước.

Chúc các cụ có một ngày làm việc tốt nhất.

http://www.oto-hui.com/threads/phan-tich-tim-hieu-he-thong-lam-mat-tren-dong-co-o-to.93684/